De slangenarend, ook wel Circaetus gallicus genoemd, is een imposante vogel die behoort tot de familie van de havikachtigen (Accipitridae). Met zijn opvallende uiterlijk en unieke levensstijl is de slangenarend een fascinerende vogelsoort om te bestuderen.
Uiterlijk van de slangenarend
De slangenarend heeft een spanwijdte van ongeveer 150 tot 180 centimeter en een lengte van 66 tot 81 centimeter. Het verenkleed van de volwassen slangenarend is overwegend donkerbruin van kleur, met een lichtere kop en een karakteristieke zwarte ‘maskerachtige’ tekening rondom de ogen. De buik en de onderzijde van de vleugels zijn wit met donkere strepen.
Wat betreft het uiterlijk is er een duidelijk verschil tussen mannelijke en vrouwelijke slangenarenden. De vrouwtjes zijn over het algemeen groter en zwaarder dan de mannetjes. Daarnaast hebben de vrouwtjes een lichtere kleur dan de mannetjes, met meer wit op de buik en de onderzijde van de vleugels.
Slangenarend geluid
De slangenarend staat bekend om zijn karakteristieke roep. Het geluid lijkt op het miauwen van een kat en wordt vaak beschreven als een langgerekt ‘miauw’. Deze roep dient voornamelijk om territorium af te bakenen en om te communiceren met soortgenoten.
Leefgebied
De slangenarend komt voor in verschillende delen van Europa, Noord-Afrika en Azië. In Nederland is de slangenarend een zeldzame broedvogel die voornamelijk te vinden is in de bossen en heidegebieden van de Veluwe en de Achterhoek. Tijdens de wintermaanden trekken slangenarenden naar Afrika, waar ze overwinteren.
Voeding
De slangenarend staat bekend om zijn unieke dieet, dat voornamelijk bestaat uit slangen. Het is dan ook geen verrassing dat slangenarenden hun naam ontlenen aan deze prooi. Naast slangen voeden ze zich ook met hagedissen, kleine zoogdieren, vogels en insecten.
Enkele voorbeelden van prooien die de slangenarend op zijn menu heeft staan, zijn:
– Slangen
– Hagedissen
– Muizen
– Vogels
– Insecten
Voortplanting
De slangenarend staat bekend om zijn monogame broedgedrag. Het paartje blijft vaak meerdere jaren bij elkaar en keert elk jaar terug naar hetzelfde broedgebied. Het nest wordt gemaakt op een stevige tak in een boom, vaak hoog boven de grond. Het vrouwtje legt meestal twee eieren, die door beide ouders worden bebroed. Na ongeveer 45 dagen komen de eieren uit en worden de jongen door beide ouders gevoed.
Slangenarend broedseizoen
Het broedseizoen van de slangenarend begint in april en duurt tot juni. In deze periode zijn de vogels extra territoriaal en beschermen ze hun nest met veel inzet. Na het broedseizoen trekken de slangenarenden naar hun overwinteringsgebieden in Afrika.
Bedreigde status
Hoewel de slangenarend nog steeds voorkomt in delen van Europa, wordt deze prachtige vogelsoort beschouwd als kwetsbaar. Habitatverlies, verstoring van broedgebieden en het gebruik van pesticiden zijn enkele van de belangrijkste bedreigingen waarmee de slangenarend te maken heeft.
Familie
De slangenarend behoort tot de familie van de havikachtigen (Accipitridae). Andere vogelsoorten die tot dezelfde familie behoren zijn onder andere:
– Havik (Accipiter gentilis)
– Buizerd (Buteo buteo)
– Sperwer (Accipiter nisus)
– Wespendief (Pernis apivorus)
Vergelijkbare vogels
Er zijn ook vogelsoorten die op de slangenarend lijken, maar niet tot dezelfde familie behoren. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
– Visarend (Pandion haliaetus)
– Rode wouw (Milvus milvus)
– Zwarte wouw (Milvus migrans)
– Zeearend (Haliaeetus albicilla)
De slangenarend is een bijzondere vogelsoort met een unieke levensstijl en indrukwekkend uiterlijk. Met zijn voorkeur voor slangen als prooi en zijn karakteristieke roep is de slangenarend een opvallende verschijning in de Nederlandse natuur. Helaas wordt de slangenarend bedreigd en is het belangrijk om zijn leefgebied te beschermen en te behouden.