De scharrelaar (Coracias garrulus) is een prachtige vogelsoort die voorkomt in delen van Europa, Azië en Noord-Afrika. Met zijn opvallende kleuren en kenmerkende roep is de scharrelaar een geliefde verschijning in veel verschillende habitats. In deze informatieve pagina zullen we meer leren over het uiterlijk, het geluid, het leefgebied, de voeding, de voortplanting, het broedseizoen, de bedreigde status van de scharrelaar, evenals enkele verwante vogelsoorten.
Uiterlijk van de scharrelaar
De scharrelaar is een middelgrote vogel met een lengte van ongeveer 30 centimeter. Hij heeft een opvallende verschijning met zijn helderblauwe verenkleed op de rug, vleugels en staart. De buik en borst zijn roze tot roodachtig van kleur, en de keel en kin zijn lichtblauw. Het mannetje en het vrouwtje vertonen weinig seksuele dimorfie, wat betekent dat ze er over het algemeen hetzelfde uitzien.
Scharrelaar geluid
De scharrelaar staat bekend om zijn kenmerkende roep, die klinkt als een schorre, rollende ‘kraah-kraah’. Dit geluid is vaak te horen als de vogel op een uitkijkpunt zit of tijdens het vliegen.
Leefgebied
Scharrelaars geven de voorkeur aan open landschappen met bomen, zoals graslanden, weilanden, savannes en licht beboste gebieden. Ze worden ook vaak aangetroffen in de buurt van landbouwgebieden en boomgaarden. De vogels zijn voornamelijk standvogels, wat betekent dat ze het hele jaar door in hun leefgebied blijven.
Voeding
De voeding van de scharrelaar bestaat voornamelijk uit insecten en kleine gewervelde dieren. Hieronder volgt een opsomming van enkele van de belangrijkste voedselbronnen van de scharrelaar:
- Sprinkhanen
- Kevers
- Bijen en wespen
- Vlinders en motten
- Hagedissen
- Muizen en kleine vogels
Voortplanting
Scharrelaars zijn holenbroeders en maken hun nesten meestal in bestaande holen in bomen, rotswanden of zelfs in menselijke constructies zoals oude gebouwen. Het vrouwtje legt meestal 4 tot 6 eieren, die ze alleen of samen met het mannetje gedurende ongeveer 18 tot 20 dagen uitbroedt. Beide ouders nemen deel aan het voeden van de jongen, die na ongeveer 25 tot 30 dagen uitvliegen.
Scharrelaar broedseizoen
Het broedseizoen van de scharrelaar vindt plaats in de lente en vroege zomer, meestal tussen april en juli.
Dit is de tijd waarin de vogels hun nesten bouwen, eieren leggen en jongen grootbrengen. Hier zijn enkele belangrijke kenmerken van het broedseizoen van de scharrelaar:
- De baltsvluchten van het mannetje, waarbij hij indruk probeert te maken op het vrouwtje door acrobatische vliegmanoeuvres en het tonen van zijn kleurrijke verenkleed.
- Het bouwen van het nest, waarbij het paar samenwerkt om een geschikte locatie te vinden en materialen zoals gras, bladeren en veren te verzamelen.
- Het voeden van de jongen, waarbij de ouders insecten vangen en deze aan hun hongerige kroost voeren.
Bedreigde status
De scharrelaar wordt over het algemeen niet als een bedreigde soort beschouwd. Hoewel er lokale populatiedalingen kunnen optreden als gevolg van habitatverlies en pesticidenvergiftiging, zijn ze nog steeds wijdverspreid en talrijk in hun leefgebieden.
Familie
De scharrelaar behoort tot de familie Coraciidae, waarvan andere vogelsoorten zijn:
- Bijeneters (Meropidae)
- IJsvogels (Alcedinidae)
- Motmots (Momotidae)
- Scharrelaarvliegenvangers (Platysteiridae)
Vergelijkbare vogels
Hoewel de scharrelaar een unieke vogel is, zijn er enkele vogelsoorten die op het eerste gezicht op hem lijken, maar tot verschillende families behoren. Enkele vergelijkbare vogels zijn:
- Europese bijeneter (Merops apiaster)
- Blauwe ijsvogel (Alcedo azurea)
- Belted kingfisher (Megaceryle alcyon)
- Bijeneter (Melittophagus fulvifrons)
Met zijn opvallende uiterlijk, kenmerkende roep en voorkeur voor open landschappen is de scharrelaar een boeiende vogel om te observeren. Hoewel hij niet bedreigd wordt, is het nog steeds belangrijk om zijn leefgebieden te behouden en te beschermen, zodat we nog lang van deze prachtige vogel kunnen genieten.