De steenuil, ook wel bekend onder de Latijnse naam Athene noctua, is een kleine uil die veel voorkomt in Nederland. Met zijn karakteristieke uiterlijk en unieke geluid is de steenuil een geliefde vogel onder vogelaars en natuurliefhebbers. In deze landingspagina zullen we meer leren over het uiterlijk, geluid, leefgebied, voeding, voortplanting, broedseizoen, bedreigde status, familie en vergelijkbare vogels van de steenuil.
Uiterlijk van de steenuil
De steenuil is een kleine uil, ongeveer 21 tot 27 centimeter lang. Het mannetje en vrouwtje zien er vrijwel hetzelfde uit, maar er is één opvallend verschil. Het mannetje heeft namelijk witte vlekken op de kop, terwijl het vrouwtje deze vlekken niet heeft. Beide geslachten hebben een geelbruine bovenzijde met witte vlekken en een witte onderzijde met donkere strepen. De steenuil heeft grote, gele ogen en een korte staart.
Steenuil geluid
De steenuil staat bekend om zijn karakteristieke geluid. Het roepen van de steenuil klinkt als een zacht, melancholisch “krrrrrrrrrrrrrroeh”. Dit geluid is vooral ‘s nachts goed te horen. Het dient als territoriumafpaling en om contact te maken met andere steenuilen.
Leefgebied
De steenuil komt voor in een gevarieerd landschap, waaronder agrarisch gebied, bosranden en kleinschalig landschap met knotwilgen en houtwallen. Ze worden ook regelmatig aangetroffen in parken en tuinen, vooral als er voldoende muizen aanwezig zijn voor voedsel. De steenuil nestelt zich graag in oude bomen, nestkasten en gebouwen zoals schuren en kerktorens.
Voeding
De steenuil voedt zich voornamelijk met kleine zoogdieren, zoals muizen en spitsmuizen. Daarnaast staan ook vogels, insecten, regenwormen en amfibieën op het menu van deze uil. De steenuil jaagt voornamelijk ‘s nachts en heeft een uitstekend gehoorvermogen om zijn prooi te lokaliseren.
Enkele voorbeelden van voedsel van de steenuil zijn:
– Muizen
– Spitsmuizen
– Vogels
– Insecten
– Regenwormen
– Amfibieën
Voortplanting
De steenuil begint met het zoeken naar een partner in het vroege voorjaar. Het mannetje vertoont dan territoriaal gedrag door te roepen en te pronken met zijn veren. Het vrouwtje legt meestal 4 tot 6 eieren in een nestkast of boomholte. Beide ouders broeden de eieren uit en zorgen daarna samen voor de jongen. Na ongeveer 4 weken verlaten de jongen het nest, maar worden nog wel enige tijd door de ouders gevoerd en begeleid.
Steenuil broedseizoen
Het broedseizoen van de steenuil begint meestal in maart en duurt tot juli. In deze periode zijn de steenuilen het meest actief en territoriaal. Ze verdedigen hun nestplaats en roepen regelmatig om hun territorium af te bakenen.
Enkele kenmerken van het broedseizoen van de steenuil zijn:
– Begint in maart en duurt tot juli
– Actief en territoriaal gedrag
– Verdedigen van nestplaats
– Afbakening van territorium door te roepen
Bedreigde status
De steenuil is in Nederland geen bedreigde diersoort. Dankzij beschermingsmaatregelen en het aanleggen van nestkasten is de populatie steenuilen redelijk stabiel gebleven. Het is echter belangrijk om het leefgebied van de steenuil te behouden en te beschermen, zodat deze prachtige vogelsoort ook in de toekomst blijft voortbestaan.
Familie
De steenuil behoort tot de familie van de uilen, oftewel de Strigidae. Enkele andere vogels die behoren tot dezelfde familie zijn:
– Bosuil (Strix aluco)
– Ransuil (Asio otus)
– Kerkuil (Tyto alba)
– Dwergooruil (Otus scops)
Vergelijkbare vogels
Hoewel er geen vogels zijn die precies op de steenuil lijken en tot dezelfde familie behoren, zijn er wel vogels die qua uiterlijk en gedrag enigszins vergelijkbaar zijn. Enkele vogels die op de steenuil lijken maar niet tot dezelfde familie behoren zijn:
– Velduil (Asio flammeus)
– Oehoe (Bubo bubo)
– Torenvalk (Falco tinnunculus)
– Slechtvalk (Falco peregrinus)