De wielewaal (Oriolus oriolus) is een opvallende vogelsoort die behoort tot de familie van de wielewalen (Oriolidae). Met zijn prachtige kleuren en kenmerkende zanggeluid is de wielewaal een geliefde verschijning in veel Europese landen. In deze informatieve pagina zullen we meer leren over het uiterlijk, geluid, leefgebied, voeding, voortplanting, broedseizoen, bedreigde status, familie en vergelijkbare vogels van de wielewaal.
Uiterlijk van de wielewaal
De wielewaal is een middelgrote vogel met een lengte van ongeveer 22-25 centimeter. Het mannetje heeft een opvallend uiterlijk met felgele veren op de borst, buik en onderstaart. De vleugels en staart zijn donkerbruin, en het gezicht heeft een zwarte maskering met een opvallend witte streep boven het oog. De snavel is spits en licht gebogen.
Het vrouwtje heeft een iets minder felgele kleur dan het mannetje. Haar verenkleed is overwegend geel, maar minder intens van kleur dan dat van het mannetje. De zwarte maskering en de witte streep boven het oog zijn ook bij het vrouwtje aanwezig, maar minder uitgesproken.
Wielewaal geluid
De wielewaal staat bekend om zijn kenmerkende zang, die bestaat uit een reeks fluitende noten. Het geluid is luid en melodieus, en wordt vaak omschreven als “wielie-walie-wielewaal”. Het zangrepertoire van de wielewaal is rijk en gevarieerd, en wordt gebruikt om het territorium af te bakenen en een partner aan te trekken. Het geluid van de wielewaal is een typisch geluid van de vroege zomer en wordt vaak geassocieerd met bosrijke gebieden.
Leefgebied
De wielewaal komt voor in verschillende Europese landen, waaronder Nederland, België, Duitsland, Frankrijk en delen van Oost-Europa. Hij heeft een voorkeur voor bosrijke gebieden, met name loofbossen, gemengde bossen en parken met oude bomen. De wielewaal is een trekvogel en brengt de winter door in Afrika, ten zuiden van de Sahara.
Voeding
De voeding van de wielewaal bestaat voornamelijk uit insecten, zoals kevers, rupsen, vlinders en libellen. Daarnaast eet hij ook fruit, bessen en nectar.
Enkele voorbeelden van voedsel dat de wielewaal graag eet zijn:
- Rupsen
- Kevers
- Vlinders
- Libellen
- Vruchten
- Bessen
- Nectar
Voortplanting
De wielewaal is monogaam en vormt elk broedseizoen een paar. Het man
netje keert meestal eerder terug naar het broedgebied dan het vrouwtje en begint met het zingen van zijn karakteristieke zang om een partner aan te trekken. Zodra het vrouwtje arriveert, begint het paar met het bouwen van het nest.
Wielewaal broedseizoen
Het broedseizoen van de wielewaal begint in mei. Het nest wordt hoog in de boom gebouwd, vaak tussen de takken van loofbomen zoals eiken of berken. Het nest is komvormig en wordt gemaakt van grassen, wortels en twijgen, en is gevoerd met fijnere materialen zoals mos en veertjes.
Enkele kenmerken van het broedseizoen van de wielewaal zijn:
- Broedseizoen: mei – juli
- Aantal eieren: 3-6
- Broedduur: ongeveer 14 dagen
- Jongen vliegvlug: na ongeveer 16-20 dagen
Bedreigde status
De wielewaal wordt beschouwd als een vogelsoort van “minste zorg” volgens de internationale behoudsstatus. Hoewel de populatie stabiel is, heeft de wielewaal te maken met bedreigingen zoals habitatverlies, voornamelijk als gevolg van ontbossing en intensief landgebruik. Het behoud van geschikte bosgebieden is essentieel voor het behoud van deze prachtige vogel.
Familie
De wielewaal behoort tot de familie van de wielewalen (Oriolidae). Enkele andere vogels in dezelfde familie zijn:
- Goudwielewaal (Oriolus chinensis)
- Zwarte wielewaal (Oriolus hosii)
- Mariana-wielewaal (Oriolus monacha)
Vergelijkbare vogels
Er zijn ook vogels die qua uiterlijk en leefwijze op de wielewaal lijken, maar niet tot dezelfde familie behoren. Enkele voorbeelden van vogels die op de wielewaal lijken zijn:
- Zomertortel (Streptopelia turtur)
- Europese bijeneter (Merops apiaster)
- Europese hop (Upupa epops)
Met zijn opvallende uiterlijk, melodieuze zang en voorkeur voor bosrijke gebieden is de wielewaal een bijzondere vogelsoort. Het observeren van deze kleurrijke vogel in zijn natuurlijke habitat is een waar genot voor vogelliefhebbers en natuurliefhebbers.